II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej powstała w lipcu 1951 w Zabrzu, a organizatorem i pierwszym kierownikiem kliniki był prof. dr hab. med. Marian Witold Trawiński. W roku 1953 prof. Trawiński wykonał po raz pierwszy w Klinice i na Śląsku operację z powodu wola. W 1955 roku klinikę przeniesiono do Bytomia jako III Klinikę Chirurgiczną ŚAM. Po przejściu prof. Mariana W. Trawińskiego na emeryturę, od 1961 kliniką kierował prof. dr hab. med. Czesław Sadliński.

We wrześniu 1972 klinika weszła w skład Instytutu Chirurgii ŚAM jako II Klinika Chirurgii Ogólnej ŚAM. Jednym z najważniejszych osiągnięć tych lat było zorganizowanie w Klinice pododdziałów specjalistycznych i poradni przyklinicznych odpowiednio do wiodących kierunków działania i programów badawczych. Z inicjatywy ówczesnego zastępcy kierownika kliniki dr n. med. Jana Skrzypka stworzono zespół diagnostyczno - leczniczy obejmujący Oddział Tyreologiczny, Dział Chirurgiczny Wojewódzkiej Poradni Endokrynologicznej i Pracownię Izotopową. Umożliwiło to kompleksowe opracowywanie zagadnień związanych z rozpoznawaniem i leczeniem chorób tarczycy dając przez wiele lat podstawę do realizacji licznych prac i publikacji naukowych.

W latach 1974-1983 kierownictwo kliniki sprawował prof. dr med. Stanisław Szyszko, wieloletni przewodniczący Krajowego Zespołu Specjalistów do spraw chirurgii ogólnej.

W 1983 r. kierownictwo katedry i kliniki przejął prof. dr hab. n. med. Jan Skrzypek, a po jego przejściu na emeryturę stanowisko to objął jego wieloletni współpracownik prof. dr hab. n. med. Antoni Podwiński. W wyniku kolejnej reorganizacji została zmieniona nazwa kliniki na: Katedra i Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej ŚAM.

Od 2005 r. kierownictwo Katedry i Oddziału sprawuje prof. dr hab. n. med. Jacek Gawrychowski. Na stworzonej w minionych latach bazie kontynuowana jest działalność usługowa, dydaktyczna i naukowa zgodna z wypracowanym profilem problematyki badawczej. Tematyką wiodącą w Klinice są nadal choroby tarczycy i przytarczyc, ale także gruczołu piersiowego oraz przewodu pokarmowego (w tym leczone metodami małoinwazyjnymi).

Od roku 2016 Katedra i Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej uległa przekształceniu w Katedrę i Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej SUM w Katowicach.

Jednym z najważniejszych problemów badawczych w chirurgii tyreologicznej jest leczenie raków tarczycy. Doświadczenia kliniki w tym zakresie oparte są na własnym materiale klinicznym obejmującym około 2000 chorych spośród ponad 40 tys. operowanych z powodu różnych postaci wola. Natomiast doświadczenie związane z chorobami przytarczyc oparte jest na blisko 40-letnim leczeniu chirurgicznym ponad 1000 chorych z pierwotną i wtórną nadczynnością przytarczyc, również na tle nowotworowym. Obecnie jest to niemal 100 operacji rocznie.